Jest oporna na wszystkie antybiotyki. Leki - poza nielicznymi przypadkami - w ogóle na nią nie działają.
Kiedy poznańskie szpitale potwierdziły obecność NDM, superbakterii opornej na antybiotyki u pierwszych pacjentów, doszło już do jej przeniesienia na innych chorych z tych samych sali czy szpitalnych oddziałów. Wiadomości o wyjątkowej zjadliwości bakterii Klebsiella pneumoniae, zwanej potocznie New Dehli zaczęła podawać prasa. Czy jest się czego bać?
- Największy problem z nosicielstwem i zakażeniami mają obecnie dwa miasta - Poznań i Warszawa. Dowodem na to, że patogen zaczął rozprzestrzeniać się także poza szpitalami są osoby, które nigdy nie były w szpitalach, a stwierdzono u nich nosicielstwo lub zakażenie. Nosiciel po wyjściu ze szpitala może przekazać patogen członkom rodziny, jednak nie stanowi on większego zagrożenia dla zdrowych członków rodzin – mówi mgr Danuta Kmieciak, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Pile.
Coraz więcej szpitali wdraża przy przyjęciu części pacjentów do szpitala diagnostykę w kierunku wykrycia NDM. W Poznaniu został powołany już specjalny zespół ekspertów, który wszczął w szpitalach kontrolę procedur zapobiegających zakażeniom i chorobom zakaźnym. - W Wielkopolsce powstanie baza danych nosicieli i zakażonych. Przesiewowe badania przejdą pensjonariusze wybranych domów opieki społecznej i zakładów opiekuńczo-leczniczych, do których superbakteria mogła zostać przeniesiona ze szpitali, a dla starszych, schorowanych ludzi stanowi największe zagrożenie. Ponadto rozprzestrzenianiu się bakterii sprzyja charakter placówki, gdzie ludzie żyją w dużej zbiorowości i korzystają z tych samych naczyń, czy toalet - dodaje Danuta Kmieciak.
Czym jest Klebsiella pneumoniae NDM - zwana też superbakterią lub potocznie "New Delhi"? Po raz pierwszy została wykryta kilka lat temu u chorego w New Delhi. Stąd została zawleczona do Europy. Od sierpnia 2010 r. gwałtownie rozprzestrzenia się w wielu krajach na wszystkich kontynentach wywołując śmiertelne zakażenia. W Polsce pojawiła się po raz pierwszy w 2011r. w jednym z poznańskich szpitali. Jest oporna na wszystkie antybiotyki. Leki - poza nielicznymi przypadkami - w ogóle na nią nie działają. Jest szczególnie niebezpieczna u chorych z obniżoną odpornością. Łatwo przechodzi z człowieka na człowieka, jeśli nie przestrzegamy podstawowych zasad higieny. Materiałem zakaźnym może być mocz, wydzielina ropna, krew.
Żyje głównie w przewodzie pokarmowym i najczęściej nie powoduje żadnych objawów chorobowych u człowieka. Dlatego przebieg nosicielstwa jest trudny do wykrycia. Z czasem, najczęściej po kilku miesiącach, może zostać samoczynnie wydalona z organizmu lub przedostaje się do krwi, dróg moczowych, czy dróg oddechowych. Wówczas dochodzi do zakażenia i rozwoju choroby, wywołując zapalenie płuc, pęcherza, czy sepsę czyli zakażenie krwi. Wrotami zakażenia może być cewnik moczowy, wenflon, czy respirator. Możemy też mieć do czynienia z samozakażeniem u chorych po chemioterapii, u których dochodzi do zniszczenia w trakcie leczenia nabłonka przewodu pokarmowego. Bakteria z przewodu pokarmowego może wtedy przedostać się samoistnie do krwi i wywołać np. sepsę. W konsekwencji zarażenia może dojść do stanu gdzie organizm sam pokona patogen, albo zakażenie przybierze postać przewlekłą lub dojdzie do zgonu pacjenta. Do tej pory bakteria nie była bezpośrednią przyczyną śmierci w szpitalu. NDM jest groźne dla pacjentów, u których występują czynniki ryzyka zakażenia, czyli głównie pacjentów szpitalnych.
*
Zgodnie z przepisami polscy lekarze nie muszą zgłaszać każdego przypadku Klebsiella pneumoniae NDM do inspekcji sanitarnej, gdyż bakteria nie znajduje się na liście patogenów alarmowych. Szpitale mają obowiązek zgłaszania tego faktu, gdy bakterie wykryje się u co najmniej dwóch osób.
*
Przepisy art. 11 i 14 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2013 r., poz. 947 ze zm.) nakładają na kierowników placówek leczniczych obowiązek podejmowania działań, zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych, związanych m.in. z oceną ryzyka, monitorowaniem zakażeń, mających na celu eliminację alertpatogenów ze środowiska pacjentów, wykonywaniem badań laboratoryjnych, analizą lokalnej sytuacji epidemiologicznej w celu optymalizacji profilaktyki i antybiotykoterapii oraz prowadzeniem kontroli wewnętrznych i dokumentowaniem. Wystąpienie szczególnie niebezpiecznych drobnoustrojów wymaga podjęcia przez powołany i profesjonalnie przygotowany zespół kontroli zakażeń szpitalnych natychmiastowych i kompleksowych działań przeciwepidemicznych. Skrupulatnie realizowane w tym zakresie kontrole organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej mają również ogromne znaczenie w ograniczeniu rozprzestrzeniania się alertpatogenów.
Jak ustrzec się przed superbakterią?
Podstawową zasadą uniknięcia zakażenia jest reżim sanitarno-higieniczny zarówno w postępowaniu szpitalnym, jak i w życiu codziennym – mycie i dezynfekcja toalet, mycie rąk, kichanie w chusteczkę, a nie w dłoń. Dzięki temu zapobiegamy rozprzestrzenianiu się bakterii.
fot. tumblr.com
