Prawie połowa Polaków doświadczyła mobbingu. Czy jesteś wśród nich?

Z badań wynika, że mobbing dotyka niespełna połowę pracowników w Polsce. Postanowiliśmy przyjrzeć się bliżej temu zjawisku i spróbować odpowiedzieć na pytanie, kiedy pracodawca lub współpracownik przekracza granice swoich uprawnień. Podpowiadamy też, gdzie ofiary mogą szukać pomocy.

Mobbing, czym właściwie jest?
Najprostsza definicja mówi o tym, że mobbingiem nazywa się stosowanie przemocy psychicznej, poniżanie, zastraszanie, nękanie i prześladowanie podwładnego lub współpracownika. Kwalifikuje się tu również zmuszanie do wykonywania obowiązków ponad umownym wymiarem godzin oraz uniemożliwienie zaspokajania podstawowych potrzeb.

W języku angielskim, od którego pochodzi pojęcie, „mob” oznacza „rzucać się; napadać; zaczepiać”. Działania te, aby można było przypisać im niniejsze pojęcie, muszą występować w sposób trwały. Ich celem ma być poniżenie, ośmieszenie i wyeliminowanie ofiary. Jak często Polacy doświadczają tej formy przemocy? Podczas ubiegłorocznego posiedzenia sejmu posłanka Monika Falej mówiła o statystykach, które wskazują na to, że prawie połowa Polaków doświadczyła mobbingu psychicznego. 14 proc. badanych osób potwierdziło, że dotknęła ich również przemoc fizyczna ze strony innych pracowników. To pokazuje, że o tego typu zachowaniu powinniśmy mówić głośno i stale mu się przeciwstawiać.

Jak walczyć z mobbingiem?
Przede wszystkim nie pozostawać biernym wobec niewłaściwych praktyk. Nie ma znaczenia czy jesteśmy na miejscu ofiary, czy jedynie obserwatora. Jeśli mamy styczność z przemocą psychiczną lub fizyczną na terenie zakładu pracy, powinniśmy zgłosić ten fakt do przełożonego. Jeśli mobbingu dopuszcza się pracownik najwyższego szczebla, który nie ma nikogo nad sobą lub problem jest ignorowany, o pomoc można poprosić państwowe podmioty: Inspekcja Pracy - funkcjonuje w większości polskich miast. Jej pracownicy przeprowadzą wywiad, a jeśli będzie taka potrzeba – również kontrolę. Podpowiedzą, jakie kroki można wykonać i co będzie do tego niezbędne. Interwencja PIP nie jest jednoznaczna z orzeczeniem o stosowaniu mobbingu. Sąd pracy – od 2003 r. „mobbing” to oficjalne określenie w polskim prawie. Można wobec tego skierować do sądu pozew przeciwko oprawcy i starać się o wypłatę odszkodowania za wyrządzone przez niego krzywdy. Należy jednak pamiętać, że konieczne będzie przedstawienie dowodów – zarówno rzeczowych (screeny z rozmów, nagrania), jak i zeznań świadków.

Infolinia Centrum Poradnictwa PIP – pod nr tel. 459 599 000 udzielane są darmowe porady z zakresu prawa pracy.

W tym miejscu wykwalifikowani konsultanci udzielą informacji, gdzie i jakiej szukać pomocy. Rady dla ofiar prześladowania:
- Jeżeli czujesz, że stosowane wobec ciebie zachowania są krzywdzące, koniecznie zacznij zapisywać okoliczności im towarzyszące oraz gromadzić dowody (screeny rozmów, nagrania).
- Nie bój się prosić o pomoc i rozmawiać o swoim problemie – zamiatanie go pod dywan to przyzwolenie na dalsze działania.
- Nie reaguj na złośliwe zaczepki, aby nie zachęcać mobbera do interakcji.
- Staraj się nie przebywać z nim sam na sam w jednym pomieszczeniu - zarówno ze względu na własne bezpieczeństwo czy komfort, ale by mieć również świadków niewłaściwych zachowań.
- Jeśli masz w swoim otoczeniu zaufaną osobę, opowiedz jej o wszystkim i poproś, aby oceniła obiektywnie sytuację lub w razie konieczności stanęła w twojej obronie.
- Jeżeli korzystasz np. z pomocy psychologa, poproś o wydanie karty potwierdzającej wizytę. Może przydać się, gdy sprawa wejdzie na drogę sądową.

fot. iStock