Dlaczego powstała baza REGON?
Jedną z przyczyn, która doprowadziła do jej powstania, była konieczność uzyskania dostępu przez władze centralne do głównych informacji o kondycji gospodarki. Dlaczego było to tak ważne? Aby odpowiedzieć na to pytanie, trzeba zdać sobie sprawę z tego, w jakich czasach powstawał REGON.
W centralnie zarządzanym państwie, jakim była Polska Rzeczpospolita Ludowa, kolejne wielkie „skoki cywilizacyjne” odbywały się w ramach tak zwanych planów pięcioletnich. Aby gabinet rządzący był w stanie skutecznie wskazać te obszary, które w ramach kolejnych planów miały być traktowane w sposób priorytetowy, trzeba było dysponować wieloma danymi o kondycji różnych segmentów gospodarki.
Indeksem, który miał odegrać kluczową rolę w analizie kondycji gospodarki była właśnie baza REGON. Pierwsze przymiarki do jej utworzenia opisują akty prawne z 1966 roku, jednak wtedy nie używano jeszcze tej nazwy. Po raz pierwszy pojawiła się ona w obowiązującym w PRL-u porządku prawnym niemal dekadę później, bo w 1975 roku.
Kluczową rolę odegrała tu Uchwała nr 199 Rady Ministrów Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w sprawie nadania numerów statystycznych jednostkom gospodarki uspołecznionej. Warto w tym miejscu przypomnieć, że do 1990 roku w Polsce niemal nie funkcjonował sektor firm prywatnych. Zmieniła to dopiero transformacja ustrojowa oraz bardzo wolnościowa - jak na swoje czasy - Ustawa Wilczka.
Jak zbudowana jest baza REGON?
Początkowo indeksy składały się z siedmiu cyfr. Szybko jednak okazało się, że rodzi to ryzyko szybkiego wyczerpania wolnej puli numerów w rejestrze. Właśnie z tego względu ustawodawca zdecydował się wydłużyć ciąg do dziewięciu liczb.
Dziś, gdy wpisujemy na przykład w darmową wyszukiwarkę REGON w serwisie ALEO.com wybrany numer REGON, to w zdecydowanej większości przypadków składa się on właśnie z dziewięciu cyfr. Jest jednak od tej reguły jeden wyjątek.
W polskim porządku prawnym możemy też spotkać się z 14-cyfrowym numerem. Jest on przeznaczony dla firm, które działają w wielu województwach na terenie Polski. Może więc zdarzyć się sytuacja, kiedy indeks będzie nieco dłuższy. Nie jest to błąd systemu, a celowe, przemyślane działanie, które wynika z kolejnych nowelizacji ustawy o Rejestrze Gospodarki Narodowej.
Jakie informacje znajdziemy w bazie REGON?
Bez wątpienia nie jest to baza danych, którą można by określić mianem najbardziej przydatnej z punktu widzenia przedsiębiorców. Nie można jednak odmówić jej gromadzenia wielu danych, które można wykorzystać na przykład w pracy handlowca.
Rejestr Gospodarki Narodowej pozwoli zapoznać się z danymi o ilości osób pracujących w firmie. Dzięki niemu możemy też dowiedzieć się, gdzie mieści się firma i jakie są jej dane teleadresowe. To wiele użytecznych informacji, które pozwolą opracować personalizowaną ofertę handlową.
Mimo tego, że Ustawa o Statystyce Publicznej z 1995 roku uczyniła z bazy REGON zbiór, który można określić raczej mianem statystycznego, to identyfikator wciąż jest obowiązkowy dla wielu podmiotów. Można tu wskazać na przykład na osoby prawne i osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą.
W Rejestrze Gospodarki Narodowej odnajdziemy też informacje o stowarzyszeniach rejestrowych, czyli takich, które zostały oficjalnie zarejestrowane i zgłoszone do KRS-u oraz o fundacjach. Rozporządzenie Rady Ministrów z 27 lipca 1999 roku dodatkowo umocowało bazę REGON w polskim porządku prawnym.
Czy baza REGON wciąż będzie obecna w polskim porządku prawnym?
Wiele wskazuje na to, że tak. Mimo tego, że indeks funkcjonuje już od 46 lat, to nic nie wskazuje na to, by informacje tam zawarte miały zostać przeniesione do innego zbioru, na przykład do bazy NIP. Jego rola w gospodarce nie jest już tak kluczowa, jak w czasach PRL-u, jednak każde państwo chce dysponować możliwie jak największą ilością danych, które można porównywać na przykład w dłuższej perspektywie czasowej.
Właśnie w tym ujęciu doskonale sprawdza się baza REGON. Ze względu na długą obecność w polskim porządku prawnym, która o wiele przewyższa inne rejestry, na przykład bazę PESEL, NIP czy informacje zawarte w Krajowym Rejestrze Sądowym, jest niemal pewne, że Rejestr Gospodarki Narodowej wciąż będzie funkcjonował i gromadził wiele przydatnych danych statystycznych.
Zobacz także
