Jak sfinansować transformacje cyfrową w firmie?
Zacznijmy od początku, czyli od tego w jaki sposób zdobyć finansowanie. Dr Piotr Kryjom wskazuje na kluczową wagę tego etapu. Nie bez przyczyny - przedsiębiorca, który funkcjonuje na rynku, musi najpierw pozyskać sprawdzoną informację odnośnie finansowania, która pasuje do jego pomysłu biznesowego. W odpowiedzi na tę potrzebę Platforma Przemysłu Przyszłości (PPP) przygotowała Nawigator Finansowy, w którym znajdują się informacje, z których może skorzystać przedsiębiorca. Co to jest nawigator finansowy? “To usługa informacyjna, przygotowana specjalnie dla przedsiębiorstw, które myślą o cyfryzacji, w której (tej usłudze - przyp. red) przedsiębiorca może znaleźć po pierwsze – informacje o różnego typu dotacjach, czyli środków bezzwrotnych, rożnego typu pożyczek, kredytów, które mają charakter zwrotny” - wskazuje ekspert PPP. Co więcej, zainteresowany zmianami przedsiębiorca może za pośrednictwem tego narzędzia, uzyskać informacje dotyczące inwestycji, chociażby w formule start-upowej, czy też różnych rozwiązań podatkowych - zwolnień, i ulg, które mogą przysłużyć się do cyfryzacji. Narzędzie jest dostępne na stronie www.przemyslprzyszlosci.pl pod ikonką „Nawigator”.
Nawigator jest skonstruowany w postaci kart produktowych. Każda z nich jest zbudowana zgodnie z tym samym schematem, a w związku z tym porównywanie informacji jest bardzo łatwe. Dodatkowo wbudowano w narzędzie prostą wyszukiwarkę wielokryterialną, która za pomocą np. kryterium wielkości przedsiębiorstwa, typu podmiotu, rodzaju pomocy, obszaru transformacji, czy też zakresu terytorialnego może wyszukać informację, która nam jest potrzebna.
Finansowanie dla małych i średnich przedsiębiorstw
“Naszym targetem są małe i średnie przedsiębiorstwa, które działają w Polsce. Głównie jest to sektor produkcyjny, ale również usługowy. Takie firmy, które poszukują możliwości sfinansowania wydatków związanych z cyfryzacją – i z jednej strony jest to cyfryzacja rozumiana w sposób bezpośredni, czyli wydatki związane z zakupem oprogramowania, z zakupem maszyn/urządzeń czy sprzętu komputerowego – ale również pośrednio, czyli za pomocą cyfryzacji pośredniej, która jest elementem realizowanego projektu np. opracowania nowego produktu/usługi. Jest ona wtedy rozumiana jako efekt poboczny od głównego tematu realizowanego projektu” - podkreślił dr Kryjom.
To, że wsparcie kierowane jest głównie do MŚP nie powinno szczególnie dziwić. Sektor małych i średnich przedsiębiorstw, patrząc statystycznie na wszystkie firmy zarejestrowane w systemie REGON w Polsce, to lwia część populacji działających podmiotów gospodarczych. “Chcieliśmy ukierunkować po pierwsze na jak największą część populacji polskich przedsiębiorstw oraz po drugie dostarczać informacji w odpowiedzi na zidentyfikowane ich potrzeby” - stwierdził ekspert w trakcie rozmowy. Jak podkreślił rozmówca, duże firmy to podmioty, które często posiadają zarówno doświadczenie, wiedzę, jak i kapitał, żeby samodzielnie realizować proces transformacyjny. Natomiast najgorzej wygląda to w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw, zwłaszcza tych najmniejszych – czyli mikro przedsiębiorstw, w których to tak naprawdę właściciel, z niewielką liczbą pracowników, musi prowadzić zarówno bieżącą działalność gospodarczą, jak również myśleć o przyszłości podejmując różnego typu dodatkowe działania. “Chcemy służyć pomocą tym podmiotom, żeby miały te informacje zebrane w jednym miejscu, a dostęp do nich był szybki i przede wszystkim bezpłatny. Nie pobieramy za to żadnych opłat” - dodał.
Nie tylko MŚP, czas na Start-upy
Startupy to głównie firmy, które dopiero rozpoczynają swoją działalność na rynku. Nie posiadają również jeszcze swojego doświadczenia rynkowego. “W związku z tym kierujemy ich po pierwsze, do pośredników rynkowych, czyli do akceleratorów przedsiębiorczości” - padło w trakcie rozmowy. Tego typu jednostki prowadzą programy akceleracyjne i to niekoniecznie finansowane ze środków publicznych. “Dysponują one ciekawymi doświadczeniami, które zebrały w trakcie dotychczasowej pracy. W ramach takiej współpracy możemy taki startup pokierować, wskazać właściwy program akceleracyjny, lub też skojarzyć z właściwym inwestorem, z którym może się związać na dłużej. Czyli z jednej strony pośredniczymy w przekazaniu kontaktu, z drugiej strony możemy też posłużyć się naszą wiedzą w zakresie procesów transformacji cyfrowej i możemy ten proces starać się wdrożyć razem z takim startupem” - wskazuje dr Kryjom. Na tym nie koniec, specjalista PPP wskazuje, że kolejnym rozwiązaniem proponowanym przez organizację jest Platforma Cyfrowa Przemysłu Przyszłości, której głównym zadaniem jest przede wszystkim przeprowadzenie procesu transformacji cyfrowej. “Chcemy połączyć z jednej strony Nawigator Finansowy jako źródło informacji na temat tego, w jaki sposób finansować i automatycznie taki startup odsyłać do przewodnika praktycznego, w jaki sposób przeprowadzić transformację właśnie w ramach Platformy Cyfrowej” - podkreśla rozmówca.
Dlaczego warto, żeby duże firmy inwestowały w startupy?
Oprócz mariażu, czyli łączenia pośredników rynkowych, którzy służą swoją wiedzą jak rozpocząć i zwodować taki startup na rynku, mamy również do czynienia z drugą formułą, która jest coraz bardziej powszechna - czyli programami łączenia dużych przedsiębiorstw ze startupami. Takie połączenie robi się po to, żeby po pierwsze zbudować sieć relacji z tego typu podmiotami, a z drugiej strony, żeby przekazać doświadczenie. Ważną kwestią jest również zdobycie pierwszego zamówienia na produkty, usługi, które świadczą startupy. “Zazwyczaj w tej chwili są to głównie spółki skarbu państwa, które poszukują różnego typu ciekawych rozwiązań w sektorze IT czy ICT. Część środowiska startupowego dysponuje takimi rozwiązaniami, którymi mogą zainteresować się duże przedsiębiorstwa czy duże spółki skarbu państwa. Ale nie tylko - na rynku występują też duże telecomy, które również poszukują ciekawych rozwiązań i prowadzą swoją działalność, związaną z rozwojem relacji rynkowych w sektorze mikroprzedsiębiorstw i startupów. Jesteśmy w stanie nawiązać taką relację, przekazać kontakt, zorganizować spotkanie takiego startupu z takim podmiotem” - wskazuje ekspert PPP. Podstawową kwestią jest określenie potrzeb i to robimy w ramach Nawigatora Finansowego, a następnie dopasowanie oferty do potrzeb takiego podmiotu i nawiązanie relacji z podmiotem, z którym będzie następowała taka współpraca.
“Mówimy tutaj przede wszystkim o powiewie świeżości, nowych pomysłów, które przychodzą z takimi startupami. Często te osoby, które rozpoczynają działalność startupową to ludzie, którzy są z pierwszej linii, czyli znają świetnie nowe technologie, potrafią zaproponować nowe rozwiązania, których często brakuje w dużych korporacjach, gdzie jednak procedury weryfikujące pomysły nie są tak szybkie, jak dzieje się to w środowisku startupowym” - wskazuje dr Kryjom. Stąd też można uznać, że połączenie doświadczenia korporacyjnego z innowacyjnością i bardzo dużą dozą kreatywności środowiska startupów może stać się kluczowym czynnikiem sukcesu.
Co czeka przedsiębiorców w nowym roku?
Rok 2022 to uruchomienie nowej perspektywy finansowej - choć jeszcze dokładnie nie wiemy, kiedy nastąpi i czy będzie to pierwsza, czy druga połowa roku. “Nie zmienia to faktu, że pojawią się dodatkowe, nowe środki i fundusze publiczne związane z transformacją cyfrową. Tylko przypomnę, że w nowej perspektywie finansowej 2021-2027, jednym z kluczowych filarów jest transformacja cyfrowa przedsiębiorstw w kierunku zielonym. Mowa tu o transformacji, która jest związana z green dealem, ochroną klimatu i ma prowadzić do rozwiązań ograniczających emisję gazów cieplarnianych zgodnie z założeniami paryskiej konferencji klimatycznej. Zgodnie z deklaracją Komisji Europejskiej, która przyjęła ten cel do realizacji - Europa ma stać się w ramach tego bardzo ambitnego planu globalnym liderem transformacji klimatycznej” - podkreśla specjalista Platformy Przemysłu Przyszłości.
Jest to bardzo duże wyzwanie dla przedsiębiorstw - a skoro jest wyzwanie, pojawiają się potrzeby. Naturalnie uwypukliła się nisza rynkowa związana z nowymi technologiami, które mają przyczyniać się do realizacji przedstawionych wcześniej celów. Dlatego też zielona gospodarka będzie napędzała rozwój w najbliższych latach. Stanie się motorem napędowych nowych pomysłów biznesowych i technologii. Kluczowym wyzwanie staje się sposób finansowania zielonej transformacji i wykorzystania technologii cyfrowych do realizacji tego celu, zwłaszcza z wykorzystaniem środków publicznych pochodzących z budżetów krajów członkowskich UE, jak i samej Komisji Europejskiej.
To co jest istotne i ważne na tym etapie, to jest pewna sekwencja uruchomienia działań. “Przedsiębiorcy już w tej chwili mogą korzystać ze środków, które są realizowane przez Komisję Europejską, chociażby z programu Horyzont Europa 2021-27 i inicjatyw, które są już uruchomione. Wcale nie muszą czekać na uruchomienie krajowej perspektywy finansowej. Jest to możliwe - i część przedsiębiorców to robi. Natomiast kolejnym krokiem powinno być wykorzystanie środków krajowych, które niebawem będą dostępne” - wskazuje ekspert PPP.
Neutralność klimatyczna a kierunki zmian technologicznych w firmach
“Do tej pory proces cyfryzacji odbywał się raczej w kierunku usprawnienia działalności firm i procesów biznesowych. Jak wskazują nasze badania było to główną przyczyną wprowadzenia cyfryzacji. Natomiast realizacja kwestii neutralności klimatycznej i zobowiązań międzynarodowych w tym zakresie idzie w kierunku wykorzystania dostępnych technologii już nie tylko uzyskania efektu ekonomicznego, ale przede wszystkim środowiskowego. O czym mowa? O bardziej przyjaznych i lepiej dostosowanych do wymogów środowiska rozwiązaniach. Stąd też kładzie się bardzo duży nacisk na cyfryzację w kierunku zielonym, ale również – to co będzie w najbliższych latach odgrywało bardzo dużą rolę – to jest adaptacja starych systemów, które obecnie działają, do wymogów środowiskowych, które będą wprowadzane.
Receptą zarówno na problemy z przeprowadzeniem transformacji cyfrowej jak i tej zielonej jest również Platforma Cyfrowa Przemysłu Przyszłości – najnowsze narzędzie udostępnione przez PPP. Pozwala ono, w sposób bezpłatny doskonalić nie tylko przedsiębiorstwo, ale również kompetencje pracowników przy zapewnieniu szerokiego dostęp do sieci doradców. Rozwiązanie powstało w odpowiedzi na zidentyfikowane przez ekspertów potrzeby rynku i zapewnia zarówno wsparcie merytoryczne procesu transformacji jak i finansowe poprzez kojarzenie pomysłów biznesowych ze źródłem finansowania. Dodatkowo umożliwia – za pomocą panelu zapytań – pozyskać unikatową wiedzę ekspertów oraz grupy robocze – zapewnia możliwość konsultowania decyzji z szerokim gronem praktyków.
opr. dr Piotr Kryjom, Zastępca Dyrektora Działu Strategii i Rozwoju Platformy Przemysłu Przyszłości
