Powstanie Wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 roku i trwało 52 dni. Jednak poszczególne miejscowości były odzyskiwane przez powstańców w różnych terminach. Czarnków został przejęty bez walki przez powstańców 5 stycznia. Wojska niemieckie same opuściły miasto, ale pomógł im w tym podstęp Polaków.
- 5 stycznia tutejsi działacze stwierdzili, że użyją fortelu. Poinformowali burmistrza i starostę, że z Poznania na Czarnków udaje się wielotysięczny oddział w celu przejęcia władzy w mieście, silnie uzbrojony. I ten fortel się udał - opowiada Elżbieta Gajda, kierownik Muzeum Ziemi Czarnkowskiej.
- Potrafili tak przemyślnie pokierować samymi działaniami powstańczymi, żeby tę wolność po prostu odzyskać, czego dzisiaj możemy doświadczać i z niej korzystać, a przede wszystkim dziękować. Skromnie, bo skromnie, inaczej nie potrafimy. Najważniejsza jednak jest pamięć, bo ona jest bezcenna - zapewnia Andrzej Tadla, burmistrz Czarnkowa.
Dlatego na grobach powstańców zapalono znicze i złożono wiązanki kwiatów. Muzeum Ziemi Czarnkowskiej sprzedawało na Placu Wolności flagi powstańcze oraz album jubileuszowy.