Pizza jest dziś jednym z najpopularniejszych dań na świecie. Kiedy powstała było potrawą biednych ludzi. Dopiero później trafiła m.in. na królewskie stoły.
Margherita królowej Małgorzaty
Pizza ta, którą znamy, pochodzi z włoskiego Neapolu, a jej rodowód sięga XVI wieku. Chociaż jako pierwsi podobny do niej placek wypiekali starożytni Grecy – przypomina serwis payback.pl. Potwierdzają to pochodzące z X wieku wzmianki o pizzy. Otóż według nich była ona posiłkiem greckich chłopów i biedaków. Jej wyprodukowanie było niezwykle tanie i proste, a zawartość mąki sprawiała, że danie było wyjątkowo sycące. Dlatego nazwę tego dania jedni wiąże z greckim plax, co oznacza coś płaskiego. Inni wskazują łacińskie słowo pinsere, które oznacza tłuczenie lub rozcieranie.
Nietypowe przepisy na pizzę. Proste domowe sposoby
Na początku pizza był to placek nasączony tłuszczem, oliwą lub smalcem, z dodatkiem sera czy ryby. Potrawa w wersji, jaką my się zajadamy, czyli z pomidorami, powstała pod koniec XIX wieku, kiedy po zjednoczeniu Włoch tron objęła dynastia sabaudzka.
Królowa Małgorzata spróbowała wtedy przygotowanych dla niej kilku rodzajów pizzy. Jedna z nich zawierała sos stworzony na bazie pomidorów, ser oraz oregano. Danie tak bardzo posmakowało monarchini, że zostało nazwane na jej cześć – Margherita.
Włoski placek po amerykańsku
Najbardziej jednak pizzę spopularyzowała Ameryce. Na początku XX wieku wyemigrowało tam wielu Włochów, którzy przywieźli ze sobą swoją kuchnię, w tym m.in. przepis na pizzę. Zaczęli otwierać rodzinne restauracje, w których to danie serwowali. Dzięki temu smak dania poznawało coraz więcej osób.
Receptura pizzy z czasem się zmieniała. Na przykład ciasto w amerykańskiej wersji było znacznie grubsze. I to w takim wydaniu to pierwotnie włoskie danie zaczęło podbijać świat, w tym Polskę.
Jednak po pewnym czasie Polacy docenili jego bardziej tradycyjną wersję, czyli pizzę na cienkim cieście, z dodatkiem oliwy zamiast sosów. I to właśnie pizza w takiej odsłonie, czyli pizza włoska, cieszy się dziś u nas ogromną popularnością.
Za co tak kochamy pizzę?
Pizza jest daniem, którym możemy dzielić się z innymi – doskonale urozmaica spotkania rodzinne i towarzyskie. W walentynki może być w kształcie serca; wielbiciele serów chętnie wybierają tę z zawijanymi, wypełnionymi nim brzegami; dzieci uwielbiają jej wersję „mini” w postaci tzw. pizzerinek. Można zabrać ją ze sobą do pracy, na wycieczkę czy zaserwować zamiast tradycyjnego obiadu.
W powszechnej opinii pizza to danie ciężkostrawne i dlatego niezdrowe. Tej tezie zaprzeczyli naukowcy z Mediolanu, którzy przeprowadzili badania. Ich wynik wykazał prozdrowotne właściwości pizzy – ma chronić przed miażdżycą i zmniejszać ryzyko wystąpienia nowotworu przełyku.
Inflacja wrogiem pizzy
Z okazji Międzynarodowego Dnia Pizzy statystycy z Eurostatu przyjrzeli się cenom tej włoskiej potrawy. Okazuje się, że w grudniu w krajach Unii Europejskiej za pizzę płacono już niemal 16 proc. więcej niż rok wcześniej – podaje portal bankier.pl. W Polsce wzrost cen tego dania przekroczył 19 proc. Bez większych konsekwencji dla portfeli pizzą mogą się nadal zajadać mieszkańcy Luksemburga i Włoch, gdzie ceny skoczyły o niespełna 10 proc. Fatalnie wygląda sytuacja na Węgrzech, gdzie ceny wzrosły prawie o połowę. Blisko 40 proc. więcej niż rok wcześniej płacić muszą miłośnicy pizzy z Litwy i Bułgarii.
Pizza Hut wyjaśnia, że jest to związane przede wszystkim ze wzrostem kosztów składników. Z danych GUS o inflacji z grudnia 2022 r. wynika, że mąka podrożała o 37,9 proc. rok do roku, mięso o 24,2 proc., a sery o 27,5 proc.
- Do tego należy dodać ceny energii oraz wzrost kosztów pracy czy najmu lokali. W rozrachunku ekonomicznym brak podwyżek byłby trudny do zaakceptowania – napisał w komentarzu cytowanym przez portal Daniel Kostecki z CMC Markets.
Jak przyrządzić domową pizzę?
Podstawowy przepis na placek jest prosty do wykonania. A zatem… Jakie składniki będą potrzebne?
Ciasto (2 porcje):
- 250 g mąki,
- 130 ml wody,
- 4 g drożdży,
- 1 łyżka oliwy z oliwek,
- odrobina soli,
- łyżeczka cukru,
- ulubione dodatki (np. szynka, kukurydza, ananas, kiełbasa, ogórek kiszony, pieczarki itp.).
Sos pomidorowy (należy wymieszać wszystkie składniki na gładką masę za pomocą blendera):
- 200 ml passaty pomidorowej,
- łyżka oliwy z oliwek,
- ząbek czosnku,
- suszone oregano, pieprz i sól (do smaku, według upodobań).
Przygotowanie:
Ciepłą wodę wymieszaj z drożdżami i cukrem, następnie przelej ją do miski z przesianą mąką i dopraw odrobiną soli. Z takiej mieszanki wyrób jednolite ciasto. Uformuj kulę i odstaw w ciepłe miejsce pod przykryciem na około 1 godzinę.
Po tym czasie ciasto podziel na dwie części i rozwałkuj. Piekarnik nastaw na temperaturę 250 st. C., a placki przełóż na blachę wyłożoną papierem do pieczenia.
Gotowe, rozwałkowane ciasto posmaruj cienką warstwą sosu pomidorowego i ułóż na niej równomiernie wszystkie ulubione składniki. Następnie piecz przez ok. 10 minut, aż brzegi zarumienią się na złoty kolor.
fot. iStock
Komentarze
Zobacz także
